در جست و جوی حقیقت

صفحه ی شخصی حسین حق پناه

در جست و جوی حقیقت

صفحه ی شخصی حسین حق پناه

در جست و جوی حقیقت

"نیچه خطاب به فیلسوفان می گوید:
«خانه هایتان را در دامنه های کوه آتشفشان بنا کنید»
و من همه کسانی را که در جست و جوی حقیقت اند مخاطب این سخن می یابم.
«گریختن» مطلوب طبع کسانی است که فقط به عافیت می اندیشند
و اگر نه،
مرگ یک بار،
زاری هم یک بار..."

۱۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «رشد معلم» ثبت شده است

آموزش رسانه‌ای: معلم شیشه‌ای!

حسین حق‌پناه | يكشنبه, ۱۳ خرداد ۱۳۹۷، ۰۱:۲۴ ق.ظ

این مقاله که - چندان هم با جنایت روزهای اخیر بی ارتباط نیست - در ماهنامه رشد معلم (اردی‌بهشت 97)  منتشر شده است. (دریافت مقاله)

در دوره راهنمایی، فهمیدن اسم کوچک معلمانمان یک آرزو بود یا اگر آن ها را در خیابان با همسر و فرزندان می دیدیم نقل محفل زنگ تفریح هایمان تا یک هفته جور می شد! با رسیدن به دبیرستان فاصله کمتری با معلمانمان احساس می کردیم و در این میان معمولا محبوبترین معلمین ما آن هایی بودند که با ایجاد فضایی دوستانه در کلاس و بیرون کلاس، با ما در اردو و زنگ تفریح و ورزش همراه شده  و بیش از حرف، با رفتارشان بر ما تأثیر می گذاشتند.  البته همچنان ادب و احترام معلم-شاگردی پابرجا بود و به خودمان اجازه شکستن دیوار فرضی و ارتباط دوستانه خارج از محیط مدرسه را نمی دادیم. 

این روزها اما از همان جلسه اولی که سر کلاس می روم؛  بچه ها به دنبال شماره تلفن من هستند تا بتوانند من را  در گروه  تلگرامی شان اضافه کرده  و با هم ارتباط داشته باشیم! در فاصله بین کلاس و اتاق دبیران هم چندتایی از دانش آموزان با صدایی آرام و لبخندی بر لب نشانی صفحه شخصی اینستاگرامم را می پرسند. البته که در نهایت هر دو گروه بچه ها با مقاومت من رو به رو می شوند و ارتباط شخصی تلفنی و مجازی را به بعد از فارغ التحصیلی‌شان موکول می کنم. البته همه ی همکارانم به سخت‌گیری من  نیستند و بعضا در همان جلسه شماره یا نشانی شبکه اجتماعی شان را روی تخته نوشته و به تعداد «دنبال کنندگان» شان اضافه می کنند. اگرچه من با آن ها موافق نیستم اما همه در یک نکته مشترکیم: بچه‌ها پیدایمان می‌کنند! یعنی بالاخره تا آخر سال چند نفرشان به هر شیوه ی ممکن من را در شبکه های اجتماعی پیدا می کنند و هفته به هفته احوال من و نمره ها و تکالیفشان را می پرسند! 

  • حسین حق‌پناه

آموزش رسانه ای: عطرِ مرگبارِ شایعات مجازی!

حسین حق‌پناه | شنبه, ۱۳ آبان ۱۳۹۶، ۰۴:۲۴ ب.ظ

این مطلب با عنوان «سم پاشی مجازی» در ماهنامه رشد معلم (بهمن ماه 96) منتشر شده است. (دریافت مقاله)

« چندروز پیش، یکی از دوستان مجازی پیامی درباره ورود یک عطر مرگبار به کشور در گروه تلگرامیمان فرستاده بود که می تواند استفاده کننده از آن را در کمتر از سه روز به کام مرگ فرو برد! وقتی که اعضای گروه از او در مورد منبع خبر سوال کردند پاسخ داد که آن را از یک گروه دیگر فوروارد کرده است و با این توجیه که در آن گروه دیگر تعدادی پزشک و آدم مطلع وجود دارند استدلال کرد که اگر خبر دروغ بود حتما واکنشی نشان می دادند و پیام را پاک می کردند! در عرض چندساعت دیگر گروه ها و کانال های مختلف شبکه های اجتماعی هم پر شد از خبر عطر مرگبار. اگرچه دو روز بعد مسئولین مربوطه شایعه را از اساس تکذبب کردند اما خدا می داند که این پیام دروغین، چقدر از صفحات و گروه های شبکه های اجتماعی را پر کرده بود و چه بسیار مخاطبانی که شایعه را دریافت کرده اما از تکذیبیه مسئولین بی خبر بودند..»

مشابه این داستان بارها برای نگارنده و مخاطبان این نوشته اتفاق افتاده است. بسیاری از ما پیامی را در یک گروه مجازی بازنشر کرده ایم و بعد از مدت کوتاهی به شایعه و دروغ بودن آن پی برده ایم. یا حتی چه بسا هیچ وقت نفهمیده ایم که مطلبی که خوانده ایم واقعیت ندارد و قضاوت ها و نتیجه گیری های بعدیمان را بر اساس گزاره ای ناصحیح بنا کرده ایم و تا ثریا کج رفته ایم!

  • حسین حق‌پناه

آموزش رسانه‌ای: از زرد کم عمق تا سفید پر رنگ!

حسین حق‌پناه | يكشنبه, ۱۶ مهر ۱۳۹۶، ۱۲:۴۶ ب.ظ

این متن در ماهنامه رشد معلم (دی 96) با عنوان دروازه‌بانی خبر منتشر شده است(دریافت مقاله)


 در عصر انفجار اطلاعات، رسانه های ارتباط جمعی یکی از مهم ترین درگاه در دسترس ما برای مطلع شدن از محیط پیرامونمان هستند. کارکرد «اطلاع رسانی» رسانه ها موجب شده تا برخی از ما دنیا را از دریچه رسانه ها ببینیم و به روزنامه و تلویزیون و اینترنت حتی بیش از چشم و گوش خودمان اعتماد کنیم. در این شماره نگاهی به مقوله خبر و نحوه آموزش مفاهیم مرتبط با آن خواهیم داشت.

هر وسیله‌ی ارتباط جمعی، اعم از روزنامه، رادیو، تلویزیون و باید در بین حوزه گسترده ای از داده‌های خبری و اطلاعاتی که دنیای امروز درگیر آن است، دست به گزینش بزند؛ زیرا هرگز قادر نیست تمامی حوادث را منعکس نماید و در این راه دست به «دروازه بانی خبر» می زند؛ یعنی از میان تمامی اخباری که هر روز تولید می شود تنها موارد معدودی را برای رد شدن از دروازه رسانه انتخاب و به انتشار و برجسته سازی آن ها اقدام می کند و موارد دیگر را نادیده گرفته و یا کمرنگ جلوه می دهد. مخاطب منفعل ممکن است هیچ گاه متوجه این گزینش‌گری و دروازه‌بانی نشود. به همین دلیل آموختن مفهوم «دروازه بانی خبر» و مفاهیم مرتبط با آن یکی از عناوین مهم آموزش رسانه ای به دانش آموزان تلقی می شود.

  • حسین حق‌پناه

آموزش رسانه‌ای - این قسمت: کلیشه‌ها

حسین حق‌پناه | شنبه, ۷ مرداد ۱۳۹۶، ۰۲:۴۴ ب.ظ

بسم الله الرحمن الرحیم

این متن در ماهنامه رشد معلم (آذر 96) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

در شماره های پیشین، ضمن تاکید بر اهمیت آموزش مفاهیم رسانه ای و ادغام مفاهیم آن در فرایند درسی دانش آموزان به بیان نمونه هایی از آموزش مفهوم بازنمایی در کلاس درس پرداختیم. در این شماره با مفهوم کلیشه های رسانه ای و پیشنهادهایی جهت تدریس آن آشنا خواهیم شد.

کلیشه سازی، فرایندی دائمی و ضروری در ذهن انسان است. زیرا جهان پیرامون ما بزرگ‌تر و پیچیده‌تر از آن است که بتوانیم به‌تنهایی نسبت به تمامی مسائل، اتفاقات و شگفتی‌هایش اطلاعات کسب کنیم. همه‌ی ما به‌طور روزانه با حجم زیادی از اطلاعات طبقه‌بندی‌شده  مواجه می‌شویم که حاصل دیده‌ها و شنیده‌های دیگران است، از اطلاعات در مورد خوب یا بد بودن کیفیت غذای یک رستوران گرفته تا احتمال جذاب نبودن مسافرت به منطقه‌ای خاص. اریک ژیویان روان‌پزشک و مدیر پروژه‌های ارتباطی دانشگاه هاروارد معتقد است، همه‌ی انسان‌ها نیاز دارند در ذهن خود طرح‌واره‌ها و تصاویری را نسبت به اشیاء، افراد و حتی موقعیت‌های جغرافیایی گوناگون ترسیم کنند، این کار کمک می‌کند تا افراد احساس کنند در زمینه‌های مختلف قابلیت سخنرانی و نظر دهی دارند و جهان اطراف خود را به‌خوبی می‌شناسند. با توجه به آن‌که عمده اطلاعات لازم برای خلق این طرح‌ها و تصاویر در هر فرد از طریق رسانه‌ها به دست می‌آید، بنابراین طبیعی است که ذهن ما مرتب در دام کلیشه‌های رسانه‌ها بیفتد. (پاک سرشت 1393)

  • حسین حق‌پناه

آموزش رسانه ای - این قسمت: سوپرمن و قانون بقای انرژی!

حسین حق‌پناه | جمعه, ۲ تیر ۱۳۹۶، ۰۳:۱۱ ب.ظ

این متن در ماهنامه رشد معلم (آبان 96) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

 

"بازنمایی" یکی از مفاهیم بنیادی در مطالعات رسانه‌ای است. کلمه ای که معانی احتمالی متفاوتی را به همراه دارد. بازنمایی راه و روشی است که از آن طریق، رسانه‌ها حوادث و واقعیت ها را نشان می‌دهند. از نظر«ریچارد دایر»  مفهوم بازنمایی در رسانه‌ها عبارت است از: "ساختی که رسانه‌های جمعی از جنبه های مختلف واقعیت مثل افراد، مکآن‌ها، اشیاء، اشخاص، هویت های فرهنگی و دیگر مفاهیم مجرد ایجاد می‌کنند. تجلی بازنمایی ها ممکن است به صورت گفتاری، نوشتاری یا تصاویر متحرک باشد".

واقعیت اجتماعی با از عبور از فیلتر رسانه‌ها تبدیل به بازنمایی رسانه‌ای از آن واقعیت می‌شودرسانه‌ها دنیایی را به نمایش می‌گذارند که اگرچه حقیقی به نظر می‌رسد، اما با یک نگاه گزینش‌شده در معرض دید مخاطبان قرار داده‌شده است. هر نویسنده، فیلم‌ساز یا عکاسی دیدگاه‌های خودش را دارد و هنگام ساخت پیام رسانه‌ای و یا انتشار آن از زاویة دید خودش به یک موضوع واقعی نگاه می‌کند. هر پیامی فقط برخی از جنبه‌های یک رویداد و واقعیت را برجسته می‌کند و بخشی دیگر را بی‌اهمیت جلوه داده یا بازگو نمی‌کند. به همین خاطر است که گاهی می‌بینیم روایت‌های دو روزنامه یا دو بخش خبری از یک واقعه کاملاً باهم متفاوت استالبته بازنمایی لزوما به این معنا نیست که هر پیام رسانه‌ای لزوما ضد واقعیت یا کاریکاتوری از آن باشد، بلکه رسانه با استفاده از بازنمایی می کوشد تفسیر و تحلیل خود را از واقعیت بیرونی، به طور آشکار و پنهان به مخاطبان ارسال کند.

  • حسین حق‌پناه

بسم الله الرحمن الرحیم

این متن در ماهنامه رشد معلم (مهر 96) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

ما در دهه‌ای زندگی می‌کنیم که اتحادیه اروپا، آن را دهة سواد رسانه‌ای نامیده است. امروزه، ده سال پیش نیست که رسانه‌ها بخشی از دنیای ما باشند؛ بلکه زندگی ما بخشی از دنیای رسانه‌ها شده است. از اینرو «سواد رسانه ای» به عنوان مهارتی که استفاده بهینه و نقادانه از رسانه ها را ممکن می سازد به عنوان بخشی ضروری از سواد قرن بیست و یکم توسط نهادهای بین المللی مورد تاکید و توجه قرار گرفته و از اواسط دهه 80 میلادی در نظام های آموزشی کشورهای مختلف دنیا گسترش یافته است. اما چگونگی آموزش این مهارت هنوز مورد بحث و چالش فعالان این حوزه است.

  • ۰ نظر
  • ۱۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۱۷:۳۴
  • حسین حق‌پناه

تیغ برّان اینترنت!

حسین حق‌پناه | يكشنبه, ۲۸ آذر ۱۳۹۵، ۱۱:۱۵ ب.ظ

این متن در ماهنامه رشد معلم (اسفند 95) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

آیا رسانه ها ابزارهایی خنثی هستند که می توان به وسیله شان هر پیامی را منتقل نمود؟ یا رسانه ها فارغ از پیامی که منتقل می کنند، به همراه خود فرهنگ و پیامدهای اجتماعی به خصوصی دارند؟ پاسخ به این پرسش ها برای تعیین سهم رسانه های مختلف در آموزش و تربیت دانش آموزان ضروری است. در این مجال ضمن اشاره به نظرات مختلف درباره تاثیر رسانه ها بر تاریخ، تفکر و فرهنگ به یکی از الزامات مهم سواد رسانه ای، یعنی «رسانه شناسی» می پردازیم.

  • حسین حق‌پناه

اقیانوسی با عمق یک سانتی‌متر!

حسین حق‌پناه | دوشنبه, ۲۴ آبان ۱۳۹۵، ۱۱:۱۳ ب.ظ

بسم‌الله الرحمن الرحیم

این متن در ماهنامه رشد معلم (بهمن 95) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

در مقاله پیشین، به‌مرور فرصت‌ها و چالش‌های رسانه‌های نوین برای آموزش و تربیت پرداختیم. در این شماره می‌خواهیم درباره‌ی این مسئله‌ تأمل بیشتری کنیم: اینترنت با ذهن دانش آموزان ما چه می‌کند؟ و ما باید با دانش آموزان عصر دیجیتال چگونه رفتار کنیم؟

  • حسین حق‌پناه

تلویزیون چیز دیگری می‌گوید!

حسین حق‌پناه | جمعه, ۱۲ شهریور ۱۳۹۵، ۱۱:۰۵ ب.ظ

بسم‌الله الرحمن الرحیم

این متن در ماهنامه رشد معلم (دی ماه 95) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)

سال گذشته در کلاس تاریخ و هنگامی‌که مشغول بحث درباره‌ی یک واقعه‌ی تاریخی معاصر بودیم؛ دانش آموزی داشتم اصرار داشت آنچه من می‌گویم و  در کتاب درسی هم نوشته‌شده اشتباه است و چنین استدلال می‌کرد: «آقا! من مطمئنم شما اشتباه می‌کنید! خودم توی تلویزیون شما بخوانید ماهواره -  دیدم که چیز دیگری نشان می‌داد!» از او پرسیدم: «به نظر تو واقعاً اعتبار گفته‌های من معلم یا نوشته‌های کتاب‌های تاریخی درست‌تر است یا آنچه تلویزیون نشان می‌دهد؟» جواب داد: «آقا شما می‌خواهید به‌زور حرف‌های خودتان را به ما یاد بدهید و بر اساس منافع شخصی و سیاسی‌تان حرف می‌زنید. اما برنامه تلویزیونی واقعیت را نشان می‌دهد!»

  • حسین حق‌پناه

آموزش با چاشنی رسانه

حسین حق‌پناه | جمعه, ۲۵ تیر ۱۳۹۵، ۰۹:۲۹ ب.ظ

این متن در ماهنامه رشد معلم (آذر 95) منتشر شده است(جهت دریافت مقاله کلیک کنید)


در مقاله ی پیشین به مواردی از فرصت ها و تهدیدات رسانه های دیجیتال برای علم آموزی و پژوهش پرداخته شد. در این شماره به طور اجمالی به 10  نکته ی مورد نیاز معلمان و اساتید برای بهره برداری صحیح از این فضا و در امان ماندن از آسیب های آموزشی فضای مجازی می پردازیم:

 

  • حسین حق‌پناه